استغفارى براى نوشته نشدن گناه در نامه عمل
یکى از انواع استغفار ، استغفارى است که با عبارات مختلف در روایات ذکر شده است و کمترین اثر آن جلوگیرى از نوشته شدن گناه در نامه عمل انسان است.
امام صادق (علیه السلام) مى فرمایند:
کسى که مرتکب گناهى مى گردد ، هفت ساعت به او مهلت داده مى شود ، اگر سه مرتبه گفت :
« أَسْتَغْفِرُاللهَ الَّذى لا إِلـهَ إِلاّ هُو الْحَىُّ الْقَیُّومُ ».
« از خداوند ، طلب آمرزش مى کنم ، خدائى که معبودى جز او نیست زنده اى ازلى و ابدى و سرپرستى بى همتا است » ;
آن گناه در نامه عملش نوشته نمى شود. (کافى ، ج 2 ، ص 437)
در حدیث دیگر ، امام صادق (علیه السلام) همین پاداش را براى این نوع
استغفار ، با مختصر اضافه اى ، بیان مى کنند ، متن استغفار در این روایت چنین است :
أَسْتَغْفِرُ اللهَ الَّذى لا إِلـهَ إِلاّ هُو الْحَىُّ الْقَیُّومُ ذُوالجَلالِ وَ الإِکْرامِ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ . (کافى ، ج 2 ، ص 438)
« از خداوند ، طلب آمرزش مى کنم ، خدائى که معبودى جز او نیست زنده اى ازلى و ابدى ، سرپرستى بى همتا و صاحب جلالت و جوانمردى است به سوى او توبه مى کنم » .
این اثر در روایتى ، براى استغفار دیگرى نیز بیان گردیده است ، با توجّه به این که از نکات ارزنده و زیبایى برخوردار است تمام حدیث را ذکر مى کنیم .
امام صادق (علیه السلام) حدیثى از جدّشان رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) روایت مى کنند که در بخشى از آن رسول خدا (صلى الله علیه وآله) مى فرمایند :
بنده تصمیم مى گیرد عمل نیکى را انجام دهد . اگر بعد از تصمیم ، آن را انجام نداد ، خدا به خاطر نیّت نیکش ثواب یک حسنه برایش مى نویسد . ولى اگر براساس نیّتش عمل کرد ثواب ده حسنه براى او قرار مى دهد.
همین بنده تصمیم مى گیرد گناهى را مرتکب شود ، چنانچه آن را انجام ندهد ، هیچ چیز در نامه عملش نوشته نمى شود. و اگر مرتکب آن گشت ، هفت ساعت مهلت داده مى شود، فرشته مأمورى که کارهاى نیک را ثبت مى کند ، به فرشته مأمور کارهاى زشت ـ که فرشته سمت چپ است ـ مى گوید: عجله نکن شاید پس از گناه ، عمل نیکى انجام دهد که آن را از بین ببرد ، چرا که خداوند مى فرماید:
إِنَّ الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَّیّئاتِ . (سوره اعراف ، آیه 114)
به راستى ، اعمال نیک ، اعمال بد را از بین مى برد .
و شاید توبه و استغفار کند .
اگر این بنده بگوید:
« أَسْتَغْفِرُاللهَ الَّذى لا إِلـهَ إِلاّ هُو ، عالمُ الْغَیْبِ والشَّهادَة ، العَزیزُ الحَکیمُ ، الغَفُورُ الرَّحیمُ ، ذُوالجَلالِ وَ الإِکْرامِ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ ».
« از خداوند ، طلب آمرزش مى کنم ، خدائى که معبودى جز او نیست ، داناى نهان و آشکار ، ارجمند و نیرومند و صاحب حکمت است ; ( نسبت به گنهکاران ) بسیار آمرزنده و ( نسبت به مؤمنان ) بسیار مهربان و صاحب جلالت و جوانمردى است . و به سوى او توبه مى کنم » ;
چیزى در نامه عملش نوشته نمى شود.
ولى اگر هفت ساعت بگذرد ، حسنه اى انجام ندهد و توبه و استغفار هم نکند ، مأمور حسنات به مأمور سیئات مى گوید:
« اُکْتُبْ عَلىَ الشَّقِىِّ المَحْرومِ ».
بنویس گناه او را که ( بخاطر انجام ندادن عمل نیک و ترک توبه و استغفار ) شقىّ و بدبخت ، و از رحمت خدا محروم گردید. (کافى ، ج 2 ، ص 429 ـ 430)