آیا حجاب زن باعث حریص شدن مرد به زن می شود؟

افزایش التهابها   

یک ایراد دیگر که بر حجاب گرفته ‏اند اینست که ایجاد حریم میان زن و مرد بر اشتیاقها و التهابها می‏افزاید و طبق اصل " الانسان حریص علی ما منع منه " ، حرص و ولع نسبت به اعمال جنسی را در زن و مرد بیشتر می‏کند . به علاوه ، سرکوب کردن غرائز موجب انواع اختلالهای روانی و بیماریهای‏ روحی می‏گردد .

در روانشناسی جدید و مخصوصا در مکتب روانکاوی فروید روی محرومیتها و ناکامیها بسیار تکیه شده است . فروید می‏گوید : ناکامیها معلول قیود اجتماعی است و پیشنهاد می‏کند که تا ممکن است باید غریزه را آزاد گذاشت‏ تا ناکامی و عوارض ناشی از آن پیش نیاید . برتراند راسل در صفحه 69 و 70 ( ترجمه فارسی ) کتاب " جهانی که من‏ می‏شناسم " می‏گوید :

" اثر معمولی تحریم ، عبارت از تحریک حس کنجکاوی عمومی است . و این تأثیر ، هم در مورد ادبیات مستهجن و هم در موارد دیگر مصداق‏پیدا می‏کند . . . اکنون برای اثر تحریم مثالی می‏زنم : فیلسوف یونانی " امپد کل " جویدن برگهای شجره الغار را خیلی شرم‏آور و زشت می‏پنداشت . او همیشه جزع و فزع می‏کرد از اینکه باید ده هزار سال به علت جویدن برگ‏ درخت غار در ظلمات خارجی ( دوزخ ) به سر برد . هیچوقت مرا از جویدن‏ برگ غار نهی نکرده‏اند و من هم تاکنون برگ چنین درختی را نجویده‏ام ولی‏ به " امپد کل " تلقین شده بود که نباید این کار را بکند و او هم برگ‏ درخت غار را جوید " .

سپس در جواب این سؤال که : " آیا شما عقیده دارید انتشار موضوعهای‏ منافی عفت علاقه مردم را به آنها زیاد نمی‏کند ؟ " جواب می‏دهد :

" علاقه مردم نسبت بدانها نقصان می‏یابد . فرض کنید چاپ و انتشار کارت پستال‏های منافی عفت مجاز و آزاد گردد . اگر چنین چیزی بشود این‏ اوراق برای مدت یک سال یا دو سال مورد استقبال واقع شده سپس مردم از آن خسته می‏شوند و دیگر کسی حتی به آنها نگاه هم نخواهد کرد " .

پاسخ این ایراد اینست که درست است که ناکامی ، بالخصوص ناکامی جنسی‏ ، عوارض وخیم و ناگواری دارد و مبارزه با اقتضاء غرائز در حدودی که مورد نیاز طبیعت است غلط است ، ولی برداشتن قیود اجتماعی مشکل را حل نمی‏کند بلکه بر آن می‏افزاید .

در مورد غریزه جنسی و برخی غرائز دیگر ، برداشتن قیود ، عشق به مفهوم‏ واقعی را می‏میراند ولی طبیعت را هرزه و بی‏بند و بار می‏کند . در این مورد هر چه عرضه بیشتر گردد هوس و میل به تنوع افزایش می‏یابد . اینکه راسل می‏گوید : " اگر پخش عکسهای منافی عفت مجاز بشود پس از مدتی مردم خسته خواهند شد و نگاه نخواهند کرد " ، درباره یک عکس‏ بالخصوص و یک نوع بی عفتی بالخصوص صادق است ، ولی در مورد مطلق بی‏ عفتی‏ها صادق نیست یعنی از یک نوع خاص بی عفتی خستگی پیدا می‏شود ولی نه‏ بدین معنی که تمایل به عفاف جانشین آن شود بلکه بدین معنی که آتش و عطش روحی زبانه می‏کشد و نوعی دیگر را تقاضا می‏کند . و این تقاضاها هرگز تمام شدنی نیست .

خود راسل در کتاب زناشوئی و اخلاق اعتراف می‏کند که عطش روحی در مسائل‏ جنسی غیر از حرارت جسمی است . آنچه با ارضاء تسکین می‏یابد حرارت جسمی‏ است نه عطش روحی .

بدین نکته باید توجه کرد که آزادی در مسائل جنسی سبب شعله‏ور شدن‏ شهوات به صورت حرص و آز می‏گردد ، از نوع حرص و آزهائی که در صاحبان‏ حرمسراهای رومی و ایرانی و عرب سراغ داریم . ولی ممنوعیت و حریم ، نیروی عشق و تغزل و تخیل را به صورت یک احساس عالی و رقیق و لطیف و انسانی تحریک می‏کند و رشد می‏دهد و تنها در این هنگام است که مبدأ و منشأ خلق هنرها و ابداعها و فلسفه‏ها می‏گردد .

میان آنچه عشق نامیده می‏شود و به قول ابن سینا " عشق عفیف " ، و آنچه به صورت هوس و حرص و آز و حس تملک در می‏آید - با اینکه هر دو روحی و پایان ناپذیر است - تفاوت بسیار است . عشق ، عمیق و متمرکز کننده نیروها و یگانه پرست است واما هوس ، سطحی و پخش کننده نیرو و متمایل به تنوع و هرزه صفت است .

حاجتهای طبیعی بر دو قسم است : یک نوع حاجتهای محدود و سطحی است ، مثل خوردن ، خوابیدن . در این نوع از حاجتها همینکه ظرفیت غریزه اشباع و حاجت جسمانی مرتفع گردد ، رغبت انسان هم از بین می‏رود و حتی ممکن است‏ به تنفر و انزجار مبدل گردد . ولی یک نوع دیگر از نیازهای طبیعی ، عمیق‏ و دریا صفت و هیجان پذیر است مانند پول پرستی و جاه‏طلبی .

غریزه جنسی دارای دو جنبه است . از نظر حرارت جسمی از نوع اول است‏ ولی از نظر تمایل روحی دو جنس به یکدیگر چنین نیست . برای روشن شدن ، مقایسه‏ای به عمل می‏آوریم :

هر جامعه‏ای از لحاظ خوراک یک مقدار معین تقاضا دارد . یعنی اگر کشوری‏ مثلا بیست میلیون جمعیت داشته باشد مصرف خوراکی آنها معین است که کمتر از آن نباید باشد و زیادتر هم اگر باشد نمی‏توانند مصرف کنند ، فرضا اگر گندم زیاد داشته باشند به دریا می‏ریزند . درباره این جامعه اگر بپرسیم‏ مصرف خوراک آن در سال چقدر است ؟ جواب ، مقدار مشخصی خواهد بود . ولی‏ اگر درباره یک جامعه بپرسیم که از نظر علاقه افراد به پول چقدر احتیاج به‏ ثروت هست ؟ یعنی چقدر پول لازم دارد تا حس پول پرستی همه افراد آن را اشباع کند به طوری که اگر باز هم بخواهیم به آنها پول بدهیم بگویند دیگر سیر شده‏ایم ، میل نداریم و نمی‏توانیم بگیریم ؟ جواب اینست که این‏ خواست حدی نخواهدداشت .

علم دوستی هم همین حالت را دارد . در حدیثی از پیغمبر اکرم صلی الله‏ علیه و آله آمده است : « منهومان لا یشبعان طالب علم و طالب مال » . یعنی دو گرسنه هرگز سیر نمی‏شوند : یکی جوینده علم و دیگر طالب ثروت ، هرچه بیشتر به آنها داده شود اشتهاشان تیزتر می‏گردد .

جاه‏طلبی بشر هم از همین قبیل است . ظرفیت بشر از نظر جاه‏طلبی پایان‏ ناپذیر است . هر فردی هر مقام اجتماعی و هر پست عالی را که به دست‏ آورد باز هم طالب مقام بالاتر است ، و اساسا هر جا که پای حس تملک به‏ میان بیاید از پایان پذیری خبری نیست .

غریزه جنسی دو جنبه دارد : جنبه جسمانی و جنبه روحی . از جنبه جسمی‏ محدود است . از این نظر یک زن یا دو زن برای اشباع مرد کافی است ، ولی‏ از نظر تنوع طلبی و عطش روحی‏ای که در این ناحیه ممکن است به وجود آید شکل دیگری دارد .

قبلا اشاره کردیم که حالت روحی مربوط به این موضوع دو نوع است : یکی‏ آن است که به اصطلاح " عشق " نامیده می‏شود ، و همان چیزی است که در میان فلاسفه و مخصوصا فلاسفه الهی مطرح است که آیا ریشه و هدف عشق واقعی‏ ، جسمی و جنسی است و یا ریشه و هدف دیگری دارد که صددرصد روحی است و یا شق سومی در کار است و آن اینکه از لحاظ ریشه ، جنسی است ولی بعد حالت معنوی پیدا می‏کند و متوجه هدفهایغیر جنسی می‏گردد ؟

این عطش روحی فعلا محل بحث ما نیست ، این نوع از عطش همیشه جنبه‏ فردی و شخصی دارد یعنی به موضوع خاص و شخص خاص تعلق می‏گیرد و رابطه او را با غیر او قطع می‏کند . این نوع از عطش در زمینه محدودیتها و محرومیتها به وجود می‏آید .

نوعی دیگر عطش روحی آن است که به صورت حرص و آز در می‏آید که از شؤون حس تملک است و یا آمیخته‏ای است از دو غریزه پایان ناپذیر :

شهوت جنسی و حس تملک ، آن همان است که در صاحبان حرمسراهای قدیم و در اغلب پولداران و غیر پولداران عصر ما وجود دارد . این نوع از عطش تمایل‏ به تنوع دارد . از یکی سیر می‏شود و متوجه دیگری می‏گردد . در عین اینکه‏ دهها نفر در اختیار دارد در بند دهها نفر دیگر است و همین نوع از عطش‏ است که در زمینه بی‏بند و باری‏ها و معاشرتهای به اصطلاح آزاد به وجود می‏آید . این نوع از عطش است که هوس نامیده می‏شود .

همانطور که در گذشته گفتیم : عشق ، عمیق و متمرکز کننده نیروها و تقویت کننده نیروی تخیل و یگانه‏پرست است ، و اما هوس ، سطحی و پخش‏ کننده نیروها و متمایل به تنوع و تفنن و هرزه صفت است .

این نوع از عطش که هوس نامیده می‏شود ارضاء شدنی نیست . اگر مردی در این مجرا بیفتد ، فرضا حرمسرائی نظیر حرمسرای هارون الرشید و خسرو پرویز داشته باشد پر از زیبا رویان که سالی یک بار به هر یک نوبت نرسد ، باز اگر بشنود که در اقصی نقاط جهان یک زیباروی دیگر هست ، طالب آن‏خواهد شد . نمی‏گوید بس است دیگر سیر شده‏ام . حالت جهنم را دارد که هر چه به آن داده شود باز هم به دنبال زیادتر است . خدا در قرآن می‏فرماید :

« یوم نقول لجهنم هل امتعت و تقول هل من مزید »به جهنم می‏گوئیم پر شدی‏ ؟ سیر شدی ؟ می‏گوید آیا بازهم هست ؟ چشم هرگز از دیدن زیبا رویان سیر نمی‏شود و دل هم به دنبال چشم می‏رود . به قول شاعر :

دل برود ، چشم چو مایل بود

دست نظر رشته کش دل بود

در اینگونه حالات سیر کردن و ارضاء از راه فراوانی ، امکان ندارد و اگر کسی بخواهد از این راه وارد شود درست مثل آن است که بخواهد آتش را با هیزم سیر کند .

به طور کلی در طبیعت انسانی از نظر خواسته‏های روحی ، محدودیت در کار نیست . انسان روحا طالب بی نهایت آفریده شده است . وقتی هم که‏ خواسته‏های روحی در مسیر مادیات قرار گرفت به هیچ حدی متوقف نمی‏شود ، رسیدن به هر مرحله‏ای میل و طلب مرحله دیگر را در او به وجود می‏آورد .

اشتباه کرده‏اند کسانی که طغیان نفس اماره و احساسات شهوانی را تنها معلول محرومیتها و عقده‏های ناشی از محرومیتها دانسته‏اند . همانطور که‏ محرومیتها سبب طغیان و شعله‏ور شدن شهوات می‏گردد ، پیروی و اطاعت و تسلیم مطلق نیز سبب طغیان و شعله‏ور شدن آتش شهوات می‏گردد . امثال‏ فروید آن طرف سکه را خوانده‏اند و از این طرف سکه غافل مانده‏اند . ناصحان و عارفان ما کاملا بدین نکته پی برده بودند . در ادبیات فارسی و عربی زیاد بدین نکته اشاره شده است . سعدی می‏گوید :

فرشته خوی شود آدمی زکم خوردن

و گر خورد چو بهائم بیفتد او چو جماد

مراد هر که برآری مطیع امر تو گشت خلاف نفس که فرمان دهد چو یافت‏ مراد بوصیری مصری در قصیده معروف " برده " که از شاهکارهای ادبیات اسلامی‏ است و در مدح رسول اکرم صلی الله علیه و آله است و ضمنا پند و اندرزهائی هم دارد می‏گوید :

النفس کالطفل ان تهمله شب علی

حب الرضاع و ان تفطمه ینفطم

یعنی نفس همچون طفل است که به پستان علاقه‏مند است . اگر او را به حال‏ خود بگذاری با همین میل باقی می‏ماند و روز به روز ریشه‏دارتر می‏شود و اگر او را از شیر بگیری به ترک پستان خود می‏گیرد . دیگری می‏گوید :

النفس راغبة اذا رغبتها

و اذا ترد الی قلیل تقنع

یعنی هر چه موجبات رغبت نفس را فراهم کنی بر رغبت می‏افزاید ولی اگر او را به کم عادت دهی قناعت پیشه می‏کند .

اشتباه فروید و امثال او در اینست که پنداشته‏اند تنها راه آرام کردن‏ غرائز ، ارضاء و اشباع بی حد و حصر آنها است . اینها فقط متوجه‏ محدودیتها و ممنوعیتها و عواقب سوء آنها شده‏اند و مدعی هستند که قید و ممنوعیت ، غریزه را عاصی و منحرف و سرکش و نا آرام می‏سازد . طرحشان‏ اینست که برای ایجاد آرامش این غریزه ، باید به آن آزادی مطلق داد آن‏ هم بدین معنی که به زن اجازه هرجلوه‏گری و به مرد اجازه هر تماسی داده شود .

اینها چون یک طرف قضیه را خوانده‏اند توجه نکرده‏اند که همانطور که‏ محدودیت و ممنوعیت ، غریزه را سرکوب و تولید عقده می‏کند ، رها کردن و تسلیم شدن و در معرض تحریکات و تهییجات در آوردن آنرا دیوانه می‏سازد ، و چون این امکان وجود ندارد که هر خواسته‏ای برای هر فردی برآورده شود ، بلکه امکان ندارد همه خواسته‏های بی پایان یک فرد برآورده شود غریزه بدتر سرکوب می‏شود و عقده روحی به وجود می‏آید .

به عقیده ما برای آرامش غریزه دو چیز لازم است : یکی ارضاء غریزه در حد حاجت طبیعی ، و دیگر جلوگیری از تهییج و تحریک آن . انسان از لحاظ حوائج طبیعی مانند چاه نفت است که تراکم و تجمع گازهای‏ داخلی آن ، خطر انفجار را به وجود می‏آورد . در این صورت باید گاز آن را خارج کرد و به آتش داد ولی این آتش را هرگز باز طعمه زیاد نمی‏توان سیر کرد .

اینکه اجتماع به وسائل مختلف سمعی و بصری و لمسی موجبات هیجان غریزه‏ را فراهم کند و آنگاه بخواهد با ارضاء ، غریزه دیوانه شده را آرام کند میسر نخواهد شد . هرگز بدین وسیله نمی‏توان آرامش و رضایت ایجاد کرد ، بلکه بر اضطراب و تلاطم و نارضائی غریزه با هزاران عوارض روانی و جنایات ناشی از آن ، افزوده می‏شود . تحریک و تهییج بی حساب غریزه جنسی عوارض وخیم دیگری نظیر بلوغهای‏ زودرس و پیری و فرسودگی نیز دارد . از اینجا معلوم می‏شود که عارفان و نکته سنجان ما که می‏گویند :

مراد هر که برآری مطیع نفس تو گشت خلاف نفس که فرمان دهد چو یافت‏ مراد با روشن بینی و روشن ضمیری عارفانه خود به نکاتی برخورد کرده‏اند که این‏ آقایان روانشناس روانکاو که در عصر علوم ، نامشان جهان را پر کرده متوجه‏ نشده‏اند .

اما اینکه می‏گویند : الانسان حریص علی ما منع منه مطلب صحیحی است ولی‏ نیازمند به توضیح است . انسان به چیزی حرص می‏ورزد که هم از آن ممنوع‏ شود و هم به سوی آن تحریک شود ، به اصطلاح تمنای چیزی را در وجود شخصی‏ بیدار کنند و آنگاه او را ممنوع سازند . اما اگر امری اصلا عرضه نشود یا کمتر عرضه شود ، حرص و ولع هم نسبت بدان کمتر خواهد بود . فروید که طرفدار سرسخت آزادی غریزه جنسی بود ، خود متوجه شد که خطا رفته است ، لذا پیشنهاد کرد که باید آن را از راه خاص خودش به مسیر دیگری منحرف کرد و به مسائل علمی و هنری نظیر نقاشی و غیره منعطف ساخت‏ و به اصطلاح طرفدار تصعید شد . زیرا تجربه و آمار نشان داده بود که با برداشتن قیود اجتماعی ، بیماریها و عوارض روانی ناشی از غریزه جنسی‏ بیشتر شده است . من نمی‏دانم آقای فروید که طرفدار تصعید است از چه راه‏ آنرا پیشنهاد می‏کند . آیا جز از طریق محدود کردن است ؟

در گذشته افراد بی‏خبر ، به دانشجویان بیخبرتر از خود می‏گفتند انحراف‏ جنسی ، یعنی هم جنس بازی ، فقط در میانشرقیها رائج است و علتش هم دسترسی نداشتن به زن بر اثر قیود زیاد و حجاب است . اما طولی نکشید که معلوم شد رواج این عمل زشت در میان‏ اروپائیها صد درجه بیشتر از شرقیها است .

ما انکار نمی‏کنیم که دسترسی نداشتن به زن موجب انحراف می‏شود و باید شرائط ازدواج قانونی را سهل کرد ، ولی بدون شک آن مقدار که تبرج و خودنمائی زن در اجتماع و معاشرتهای آزاد سبب انحراف جنسی می‏شود به‏ مراتب بیشتر از آن است که محرومیت و دست نارسی سبب می‏گردد .

اگر در مشرق زمین محرومیتها باعث انحراف جنسی و همجنس بازی شده است‏ ، در اروپا شهوترانیهای زیاد باعث این انحراف گشته است ، تا آنجا که‏ در بعضی کشورها همانطور که در روزنامه‏های خبری خواندیم رسمی و قانونی شد ، و گفته شد چون ملت انگلستان عملا این کار را پذیرفته است قوه مقننه‏ باید از ملت پیروی کند . یعنی نوعی رفراندوم قهری صورت گرفته است . بالاتر اینکه در مجله‏ای خواندم در بعضی کشورهای اروپائی پسرها رسما با یکدیگر ازدواج می‏کنند .

در شرق هم ، محرومین آن قدر سبب رواج انحراف جنسی نبودند که صاحبان‏ حرمسراها بودند ، و به اصطلاح اعراب ، این انحراف از " بلاط " ملوک و سلاطین آغاز شده است .